2013’ün teknik incelemesine girerken üç tane ana başlığımız olacak, Mercedes’in başarılı projesi, McLaren’in başarısız projesi ve Red Bull’un sezonun ikinci yarısını domine etmesi. Sırasıyla nedenlerine bakmaya çalışalım.
Mercedes’in Hamilton dahil herkesin şaşırtan hızı nereden geldi. Gümüş grilerin 2012’den 2013’e bu kadar ivmelenmeleri en çok BMW’nin 2007’den sonra 2008’de ön gruba daha çok yaklaşmalarına benziyor. İkisinde de öndeki takımlar sezonun son virajına kadar (2007, 2012) şampiyonluk için mücadele ettiler, ikisinde de önemli kural değişiklikleri yoktu. İlk faktör Mercedes için eksiyken, ikincisi artı. Hangisinin etkisi daha fazla bilmek mümkün değil fakat Mercedes’i değerlendirirken bunları kesinlikle unutmamak gerekiyor.
Mercedes’in artan hızına rağmen lastikleri kontrol etmede hala büyük sıkıntıları olduğunu gördük. Lastikler değişmeden önce Red Bull’la beraber en hızlı lastik ısıtan takımdılar. İlk iki yarışta pist ıslakken fena değildiler. Şu var ki, lastiklerin değişmesi Mercedes’e o kadar yaramadı. Evet, lastikleri pazar günleri erken bitmedi ama bu sefer de en ön çizgide değildiler.
Burada paragraf açalım. Lastiklerin değişmesi 2013’ün belki de en önemli ‘teknik’ olayıydı. Red Bull haklı çıktı, diğerlerinden fersah fersah uzaktalarmış. Peki bu değişiklik neyi ifade ediyor ? Red Bull kampının aero olarak diğerlerinin çok önünde olduklarını. Bir takım hariç, ona birazdan geleceğiz. Bu şu açıdan dehşet verici, 2012’nin başında EBD’siz RB8 diğerleriyle yakın noktadaydı, kazanan bir araç değildi. En azından böyle kazanamıyordu. İki sene sonunda aradaki fark inanılmaz. Özellikle de Ferrari ile. Hadi Lotus’un imkanlar kısıtlı, Mercedes zaten gerideydi. 2014 her ne kadar motorlarla gündeme gelse de RBR’nin bu aero gücünü hiçbir şey durduramayabilir. Hele de 2014’de Red Bull istediği gibi bir araç üretemezse Newey ve adamları 2015’i ilk yarışından bile bitirebilirler. Belki uçtuk ama Red Bull çok güçlü, bu işin şakası yok.
Mercedes’in 2013’deki hızı lastik ısıtma ve gelişen paketten oluşan bir karışımdan geldiği muhakkak. Sezonun ilk yarısı lastik tartışmalarıyla geçtiği için Mercedes’in çıkışı biraz güme gitti. Dolayısıyla nedenleri de. Her ne kadar bazı soru işaretleri olsa da bu çıkış sıradan bir çıkış değil. Takımın üzerinden ‘loser’ gömleğini atmasını da sağladı. Artık 2014 için daha mutlu ve umutlular. Hamilton’ın seneye daha iyi olacağı da kesin. Muhtemelen griddeki en iyi ikileye de sahipler, en azından en oturmuş. Seneye neler yapabilecekleri de başka yazıya artık.
2013’de tarihin en kötü McLaren aracını da gördük sanırım. McLaren açıklamalarıyla, özellikle de Whitmarsh’ın, biraz kapalı bir takım. Peki ne oldu da böylesine berbat bir sezon geçirdiler. Cevabı Whitmarsh’ın bir açıklamasında gizli. Dominant bir araç üretmek için yapılan radikal hamleler -muhtemelen bizim göremediğimiz- ellerinde patladı ve ortaya saçma bir araç çıktı. Yoksa MP4-27’i Marussia’a verseydiniz 2013’de bu McLaren’den daha fazla puan toplayabilirdi. Özetle McLaren’in yaşadığı şey Williams’ın yıllardır içinde bulunduğu durumdan çok farklı, merak edenler için söylüyoruz.
Eğer McLaren herkesin gittiği yoldan gitseydi özellikle sezonun ikinci yarısı çok güzel mücadeleler izleyebilirdik, daha kötümser -aslında iyi- ifadeyle bu kadar sıkılmazdık. Belki de Button’ın gerçek şampiyonluk yarışında yetersiz olduğu düşünülüp, onun yerine Hulkenberg veya Magnussen gelebilirdi. Perez de koltuğunu koruyabilirdi. Çünkü şu an Red Bull’la aero olarak gerçekten mücadele edebilecek tek takım McLaren.
2012’de Mercedes’in iki polü ve Alonso’nun yağmurlu polleri dışında zaten bütün poller McLaren ve Red Bull arasında dağılmıştı. 2011’in ikinci yarısı yine RB7 ve MP4-26 arasında geçmişti. Tabii burda saf hız/saf aero’dan bahsediyoruz. Pirelli geldiğinden beri yarış hızı kavramı daha bi önem kazandı ki Ferrari üç yıldır biraz bundan ve Alonso’dan kurtarıyor. Keza Lotus’un son iki yıldır bu noktada olmasının sebebi de yarışta lastiklerine iyi davranması. Yetenekten başarıya giden yolda McLaren kaybediyor, Ferrari kazanıyor.
Button’ın sene boyunca berbat bir araç sayesinde hiç bakmadıkları noktalara baktıklarını söyledi. Muhtemelen daha fazla öğrendikleri şeyler vardır. Yine de kaçırdıkları şeylerin yanında bunlar Pollyanna’nın bile güleceği şeyler. Özellikle lastiklerin değişmesinden sonra takımlarda ve pilotlarda 2.’liği güle oynaya kazanabilirlerdi. 2013’ün sıkıcı olmasının asıl sebebi McLaren’dir, kesin bilgi yayalım.
Üstüne basarak söylersek MP4-28 F1 tarihinin en saçma aracı olabilir. Bunun yanında biraz da McLaren’in neden podyuma çıkamadığına gelelim. 2002, 2004 veya 2006’da da McLaren pek iyi araçlar üretmemesine rağmen galibiyetler ve podyumlar kazanmıştı. 2013’de bunları başarıamasının asıl sebebi ise önlerinde 4 takım olmasıydı, yani N.Ş.A.’da McLaren’in podyuma çıkması için 8 araçtan 6’sına anormal bir şeyler olması gerekiyordu. 2006’da ise Raikkonen’in Massa ve Fisichella’yı geçmesi için podyum yeterliydi, dayanıklılık seviyesi de bu kadar yüksek değildi. İlginçtir McLaren BMW’nin en çok turu tamamlama oranında geçerek tarihin en yüksek dayanıklılık seviyesine çıktı, yüzde 98 küsur.
Hatırlarsak birçok yarışta Button bir az pitle bazen Massa’yı bazen Grosjean’ı bazen de Mercedes’leri geçtiği yarışlar oluyordu. Ne tek tur, ne de yarış hızında öndekilerle güreşmek zordu. Dayanıklılıkta son yılların zirvesine çıkınca podyum imkansız hale geldi. Peki Hamilton olsaydı işler değişir miydi ? Belki Hindistan’da podyuma çıkabilirdi, zaten McLaren o yarış biraz daha cesur davransaydı Perez de podyuma çıkacaktı. Q3’e daha fazla kalabilirdi takım ve dolayısıyla 20-25 puan daha gelebilirdi toplamda. Q3 yarışının nasıl geçtiğini öğrenmek için Hulkenberg ve Ricciardo’nun yaptıklarına bakın.
İki Mercedes motorlu takımdan sonra Renault motorlu Red Bull’a dönelim. Aslında biraz biraz bahsettik Red Bull’dan. Newey’in de birçok kez dediği gibi değişen lastikler onları yenilgisiz yaptı. Biz de ufak bir iddia ortaya atalım madem işler bu denli sıkıcıyken. Red Bull 2014’de değişen kurallarla beraber son rahat yılını yaşıyordu ve elindeki şansı riske atmak istemedi diye düşünüyoruz. Nasıl mı oldu, yaz arasından önce çıkışta olan bir Mercedes vardı ve değişen lastikler eğer onların da işine gelseydi sezonun son kısmında önemli mücadeleler görebilirdik. Red Bull’da elindeki şampiyonluğu kaçırmamak için 2013’e daha fazla odaklandı. Diğer takımlara göre. Bunu da Newey’in sürekli geç kaldık demeçlerinden anlıyoruz. Yani ikinci yarıdaki devasa farkın ufak veya boyutu bilinmez bir kısmı da 2014 çalışmalarını biraz ötelemekten kaynaklanıyor olabilir. Gecikmelerin Newey için pek bir anlam ifade etmediği ayrı bir mevzu.
”Ferrari veya Lotus’u niye yazmıyorsuınuz lan” diyenler olabiltir. İki takım da 2012’deki lastik koruma meziyetlerini koruyarak sezona başladı, işe de yaradı. Lastikler değişince de 3. ve 4. olarak sıralandılar. Bunun yanında görebildiğimiz büyük teknik değişikler olmadı. Lotus’un zaten parası yok. Ellerindeki paraya göre yine en iyi işi çıkartan takım oldular.
McLaren’in yanında 2013’de hayal kırıklığı yaşayan diğer takımlar Sauber ve Williams oldu. İki takım da 2012 araçlarını özlettirdi. Özellikle Sauber’in 2 yıldır lastiklerini en iyi koruyan özelliklerini kaybetmesi garip oldu, muhtemelen farklı bir yola saptılar, olmadı. Onların aksine kurnazlık edip sezonun ilk yarısında lastiklerini koruyan Force India takımlarda 6.’lığı kaptı. 2012’den 2013’e geçişte bu değişimi başarabilmiş olmaları aslında önemli başarı Hint takımının.
Toro Rosso, Marussia ve Caterham hakkında iki kelam etmek için açıkçası pek bilgi yok elimizde. Toro Rosso’nun orta grupla mücadele edemediğini gördük genellikle, Ricciardo’nun Monza’da düzlük hızıyla kazandığı puanları saymazsak. Zaten Avustralyalı genellikle ilk 10’da başlayıp 12 veya 13. bitirdi yarışları, Vergne’nin yarışlarda daha iyi olduğu imajı da biraz da burdan geliyor açıkçası. Ricciardo altındaki araçla yarışlarda direnemiyordu doğal olarak. Marussia ve Caterham da bildiğiniz gibi, yine yaklaşamadılar ön tarafa. Marussia sene başındaki hızını iyi pilotla birleştirince 10. olmayı başardı, en azından iyi pilotun hala değerli olduğunu gösterdi.
2014’de neler olabilir sorusu başka bir yazıya kalacak. 2013 parçalarının bir kısmının 2014’de de kullanılacağını düşünürsek ve Red Bull’un sezonu erkenden bitirmesi, McLaren’in çok önceden çalışmaya başlamasını da göz ardı etmemek lazım. Orta sıradakileri de. Şimdilik bizden bu kadar, diğer yazıda görüşmek üzere.
Mücahid Ekrem
Bir yanıt yazın