Analiz: Mercedes Sochi’de Neden “Tam Manasıyla Kabus” Yaşadı?

yazar:

kategori: ,

Dışarıdan bakıldığında, Rusya GP’si Mercedes için rutin bir duble zaferi olarak görünüyor; ancak Gümüş Ok’lar motorsport.com’dan Adam Cooper’ın ortaya çıkardığı kadarıyla iki aracını da finişe getirmek için oldukça uğraşmış.

Heyecan bakımından, Rusya GP’si Sochi pistinin gelenek haline gelen tek pit-stop stratejisinden dolayı zaten pek bir şey vaat etmemekteydi. Bu nedenle 2016’nın ilk yarışlarında üç farklı lastik hamurunun yarattığı stratejik çeşitliliğin bu yarışa yansımayacağı belliydi.

Buna ek olarak, olayları daha da bozarcasına Sebastian Vettel ve Lewis Hamilton’ın sıralamalarda yaşadığı problemlerden dolayı pole pozisyonunu kazanan Nico Rosberg’in yine rakipsiz olması da bu heyecansızlığa tuz biber oldu.

Yarışa doğru gidildiğinde doğal olarak dikkatler sorun yaşayan bu ikilinin-özellikle Hamilton’ın-nasıl toplanacağındaydı. Açılış turunda şans bu sefer İngiliz pilotun yanında oldu ve Dünya Şampiyonu pilotun 2. sıraya yükselmesi için çok zaman geçmedi.

Ancak, Rosberg önde kontrolü elinde tuttu ve Lewis ikincilikten öteye gidemedi.

Ama bu Mercedes takımı için rutin bir 1-2 sonucundan oldukça uzaktı, zira Hamilton aracı finişe getirip değerli 18 puanı kazanacak kadar şanslıydı.

“Her iki aracımız da yarış boyunca motorda sorunlar yaşadı” diyen Paddy Lowe, motorsport.com’a verdiği demece şu şekilde devam etti,

“İzleyicilere oldukça basit ve gezinti tadında bir yarış gibi görünmüş olabilir.”

“Ama pit duvarında olay tam bir kabus idi. Söylemesi korkunç ancak özellikle Lewis cephesinde yarışın bitimine 20 tur kala motorda hiç su basıncı kalmamıştı, yani aracın yarışı bitirmesinin imkânı yok gibi görünüyordu…”

Yeni Parçaları Getirtmek

Hamilton’ın 2016 kötü şansı kendisini Q3’e taşımayı garantilediği Q2’nin sonunda, bir başka güç ünitesi sorunuyla devam etti.

Son seansta mücadele edemediğinden yarışa 10. sıradan başlayacak olması, Çin’de yaşadığı aynı problem kadar felaket bir sonuç değildi. Ancak, Mercedes takımı o pozisyon yerine pit yolundan başlamaması için çok çalışmalıydı; yani hâlâ hayati tehlike atlatılmamıştı.

Bu noktada karışıklık, Mercedes’in yakıt sistemine güncelleme getirmesi ve kendi araçlarının yanında 6 müşteri aracına da bu sistemi vermesinde başlıyordu. Bu büyük bir yükümlülüktü ve ellerinde yedek parça yoktu.

Sıralama problemi Hamilton’u şimdi uygun ve servise hazır olan eski motorunu kullanmaya zorladı. Ancak bu motorun da yeni yakıt sistemiyle donatılması gerekiyordu.

Eğer bu değişim yapılmasaydı, bu bir araç özelliği değişimine girecekti ve Hamilton yarışa pit yolundan başlamak zorunda kalacaktı. Lewis’in sıralamada kullandığı motordaki yakıt sistemini eski motordakiyle değiştirmek için de zaman yoktu. Zira bu durumda da araç Parc Ferme sürecindeyken araca müdahale gerekecekti ve bu da pit yolundan başlangıç demekti.

Neyse ki, Brixworth’deki fabrikada 9. set henüz kullanıma hazır hâle gelmişti. Eğer takım bu yeni kite sahip olsaydı, tüm gece çalışarak yedek motora bu yakıt sistemini ekleyebilecek ve Parc Ferme kurallarını da çiğnememiş olacaktı.

Bu nedenle Bernie Ecclestone’un da yardımlarıyla sözleşmeli bir jet ayarlandı. Paddy Lowe sözlerine şu şekilde devam etti,

“Dürüst olmak gerekirse bu bir çeşit lojistik kabusuydu.”

“Bildiğiniz gibi, motoru bu yarış için güncelledik. Ama normal senaryoda 8 araç için bunları hazırlarız ve yakıt sistemindeki görece küçük bazı parçaların yedeklerini getirmedik.”

“Ama Parc Ferme kurallarını çiğnememek için gece içinde parça parça uçuşlar gerçekleştirdik. Yedek parçalar hazırdı, İspanya’ya götürmeyi planladığımız gelecek partiye ait parçalardı. Değiştireceğimiz motor Parc Ferme kurallarına dâhil değildi, bu yüzden gece boyunca motor üzerinde çalışıp ertesi gün araca yerleştirebilirdik.”

“İronik olarak değiştirebileceğimiz parçaların hepsi diğer motorda vardı, ancak gece boyunca araçlara dokunmamıza izin verilmiyor. Uçak kullanmamızın tek nedeni Parc Ferme kurallarının ayrıntılarıydı.”

“Uçak Sochi’ye 01:50’de indi. Büyük bir işti, ancak mekanikerler vardiyalı çalışabiliyordu. Prosesin çeşitli aşamaları vardı, tüm işi aynı insanlar yapmadı. Bu yüzden aşağı yukarı herkes ihtiyacı kadar uyuyabildi…”

“Böyle bir planın tutması harika. Eğer uçak yetişemeseydi, ne yapacaktık? Sanırım öyle bir durumda Parc Ferme kurallarını çiğneyecektik ve pit yolundan başlamak zorunda kalacaktık.”

İlk Viraj Kaosundan Sıyrılmak

Bu kadar çabanın sonucunda motorun çalıştırılması ve uygun olması sayesinde Hamilton yarışa 10. sıradan başlayabildi.

Cumartesi günü son iki yarıştaki olaylardan sonra, ilk turu güvenli bir şekilde atlatmak konusunda espri yapan İngiliz pilotun, Daniil Kvyat-Sebastian Vettel arasında yaşanan olayın gelişmesiyle, haksız olmadığı ortaya çıktı.

Ama bu sefer Hamilton beladan uzak durdu, aslında 2. viraj karmaşasından en kârlı çıkan isimlerden biriydi.

“Performans bakımından iyi bir start almadım.” diyen Hamilton;

“Kendimi dışarıdaki çizgiye aldım çünkü herkesin içeride olduğunu görebiliyordum. Frenleme yapıp dönmeye başladım, ve virajdan çıkarken gözümün ucuyla karmaşayı gördüm.”

“Olayı görünce ‘Haydaaa****’ dedim ve sola döndüm…” sözleriyle 2. viraj karmaşasını anlattı.

Britanyalı pilot gereğince kaçış bölgesine doğru girerek azaltılmış bir hızda-her ne kadar tüm dünyanın gözü önünde aslında hızlanmış gibi görülse de-FIA’nın işaretçi dubasının sol yanına temiz bir giriş yaptığı için herhangi bir ceza almadı.

Mercedes pilotu piste geri döndü ve Vettel-Kvyat temasının ikinci perdesi oynanıp sanal güvenlik aracı uygulaması başladığında 5. sıradaydı.

Bu Mercedes’tekilerin umduğundan çok daha iyi bir sonuç oldu, üzerine Ricciardo, Perez, Vettel, Kvyat ve Verstappen’in de aradan çıkması; Hamilton için hayatı çok daha kolaylaştırdı ve podyuma çıkma yolunda şansını arttırdı.

Trafikten Sıyrılmak

Üçüncü turun sonunda sanal güvenlik aracının çıkmasıyla Hamilton, Felipe Massa’yı geçmekte hiç zaman kaybetmedi; böylece kendisini yalnızca Rosberg ve yarışın yeniden başlangıcında yer değiştiren ikili Bottas ve Raikkonen’in arkasında 4. sıraya taşıdı.

Hamilton’ın Raikkonen’i geçmesi 4 tur sürdü ve İngiliz pilot Bottas’ın peşine takıldı.

Williams pilotunun iyi bir hızı vardı ve Raikkonen’e nazaran daha zorlu bir mücadeleydi. Yapılacak tek pit-stop tabii ki kritik olacaktı ve Hamilton, Bottas 16. turda pite girmeden önce rakibini 7 tur kovaladı.

Hamilton 17. turda pite geldi ve tam manasıyla harika bir pit-stop sayılmazdı, bu nedenle bazı değerli ondalıkları kaybetti. Bu kötü pit-stop’ta Hamilton’ın da biraz sorumluluğu vardı.

“Biraz ileride ve sağda durdu,” diyen Toto Wolff, durumu şöyle izah ediyor;

“Ve çıkarken özür diledi. Aracın çok hassas ve kesin bir şekilde durması gerekiyor ve tam olması gereken yerde olmalı; ama anın hararetiyle bunu yapmak her zaman mümkün olmuyor.”

Kaybedilen zamanın önemi, Lewis’in Bottas’ın hemen önünde çıkmasıyla belli oldu. Fin pilot momentumu ve yarış çizgisini elinde tutuyordu ve hemen yerini geri kazandı.

Mantıken Lewis Bottas’ın arkasında sıkışacak gibi duruyordu, ama iki tur içinde ikisinin de henüz pite girmeyen Fernando Alonso’nun arkasına gelmesiyle Mercedes pilotu, Williams FW38’i kullanan Bottas’ı geçmeyi başardı.

Bir tur sonra Kimi pite girdi ve Bottas’tan 4 tur daha uzun süre pistte kalarak vatandaşını geçmeyi başardı. Bu olay aynı zamanda yarış lideri Rosberg’in de 21. turda pite girişini tetikledi.

Pitlerden sonra her şey oturduğunda Nico yarışın bitimine 30 tur kala Lewis’in 12.9 saniye önündeydi ve herkes yarışı bitirmeyi planladığı yumuşak lastikleri takmıştı.

Rosberg’in Aracındaki Sıkıntı

Çok heyecan verici olmasa da durum iki Mercedes arasındaki farkın seyrini ve pilotlardan herhangi birinin sorun yaşayıp yaşamayacağını izleme noktasına gelmişti. Ve pitlerin üzerinden çok geçmeden Rosberg için bazı sorunlar oluşmaya başladı.

“Aslına bakılırsa, Nico’nun aracında MGU-K sürücüsünde bir sorun yaşadık ve bu durum, yarış boyunca saçlarımızı ağarttı.” diyen Wolff soruna dair şöyle konuştu;

“Belli bir noktada yarışı tamamlayamayacak gibi görünüyordu. Şasi ve motorda rekabetçi bir aracımız olması için snırları zorluyoruz ve bu yüzden yarışları kazanıyoruz. Öte yandan, limitleri zorlamaya devam ederseniz bir noktada onları bulursunuz.”

Bunların üzerine Lowe şunları ekledi;

“Nico’nun bir MGU-K sorunu vardı ve bu durumu idare etmeye çalışıyorduk. Problemi bilmesi gerekmiyordu ve ona yalnızca fazla zorlamamasını söylüyorduk. Bu problem direk performansı etkileyen cinsten değildi ve bunu hemen fark etmesi mümkün değildi.”

Mercedes kampında durumun ciddiyetine dair fikirler değişkenlik gösteriyordu. Yarış sonrası röportajlardan sonra Nico “yarışı bitirememeye çok yakın olduğunu” kabul ederken, Hamilton mühendisler tarafından Nico’nun probleminin yarış bitirecek cinsten olmadığını söylediklerini vurgulamakta ısrarcıydı.

Aracı idare etme prosesinin Nico’ya ne kadar zaman kaybettirdiğini tam olarak söylemek zor, çünkü yaşadığı sorun trafiğe takıldığı zamanla çakışmıştı.

Fark bir süre 12 saniye civarında sabitlendi ancak 31. turdan sonra şu şekilde değişti;

11.1 saniye, 9.6 saniye, 8.4 saniye, 8.3 saniye, 7.7 saniye, 7.5 saniye.

Dışarıdan bakıldığında en azından Hamilton gerçekten yarışı kazanabilirdi gibi görünüyordu. Hamilton da bu yönde düşünerek şunları kaydetti:

“Yarışı kazanabileceğime inanıyordum ve aklımda hiçbir şüphe yoktu.”

Su Basıncı Dertleri

Aslında, 7.5 saniye Hamilton’ın Rosberg’e en çok yaklaşabildiği aralıktı. Tam bu sırada mühendisi Hamilton’a “Görünüşe göre bir su basıncı sorunumuz var.” dedi ve bu noktadan sonra İngiliz pilot takım arkadaşıyla mücadeleden çok aracı finişe kadar götürme mücadelesine girişti.

“Ona durumu söylüyorduk.” diyen Lowe;

“Ve geri çekilmek size biraz daha fazla sıcaklık payı verir, bu da orta seviyede yardımcı olur. Geri çekilmek faydalıdır, ve cevap bu olmazsa Hamilton yarışı bitiremeyebilirdi.” dedi.

Birkaç tur sonra, Lewis’e “durum dengelendi.” mesajı verildi, ancak bu kulağa duyulması gerektiği kadar pozitif gelmiyordu.

“Yani, sıfırda dengelendi!” diye espri yapan Lowe durumu şöyle izah ediyor:

“Temelde doğru bir ifadeydi.”

Rosberg Lewis’in probleminden bihaberdi ancak, durumu kontrol altında tuttuğu konusunda ısrarcıydı;

“Tur zamanlarını biliyordum ve trafiğe yaklaşıyordu.” diyen Rosberg;

“Yumuşak lastiklerle uzun bir stint idi, yani bu süreçte lastiklerimi koruyabilirdim; böylece yarış sonunda lastik ömrü konusunda avantajım olacaktı. Durum da bu oldu ve yeterince lastiğim kalmıştı, ve rahatça zorlayabildim.”

Temposunun MGU-K sorunu nedeniyle bozulup bozulmadığı sorulduğunda Rosberg;

“Elbette, her şeyi kapattığım için hatırı sayılır bir miktar performans kaybı yaşadım, ancak oldukça yeterli bir fark vardı. Onun da bazı şeyleri kapatması gerektiğinin farkında değildim. Ben lastikler sanıyordum, çünkü o kesinlikle ikinci stint boyunca benden daha çok lastik kullandı.”

Finişe Kadar Zorlamak

Aracına dair herhangi bir endişesi kalmayınca Rosberg, sakladığı lastiklerden yararlanarak sondan bir önceki turda yeni bir tur rekoru kırdı ve son turunda bile zorlamaya devam etti.

Buna karşın Hamilton dramatik bir biçimde yavaşladı ve damalı bayrağa kadar farkın 25 saniyeye çıkmasına izin verdi. Aracının motorunda çok ömür kalmadığı endişesiyle yarışı sürdüren Hamilton yarışı bitirdiği için mutluydu.

“Tabii ki bugün ikinci sıraya çıktığımda farkı 12-13 saniyeden 7 saniyelere indirdim ve hâlâ 20 tur vardı. Yarışı kazanmaya adanmıştım ve bir motor sorunum olduğu söylendi ve ilk düşüncem ‘bu yarışı bitiremeyeceğim’ oldu, yani yarışı tamamladığım için çok mutluyum.

“Bu hasarlı parçalarla savaşa devam etmek için yapabileceğimin en iyisini yapmaya devam edeceğim…”

Mercedes Rusya GP’sinde diğer yarışlardan çok daha iyiydi ve gerçekten farklı bir sınıftaydı ve Rosberg aracın öncesinden çok daha iyi hissettirdiğini vurguladı.

Bu trend devam edecek mi? Toto Wolff hâlâ temkinli;

“Pist oldukça farklıydı, çok temiz bir yüzey var ve gördüğünüz gibi birçok takımın temposu önceki yarışlarda gösterdiğinden farklıydı.”

“Williams burada çok güçlüydü, Red Bull güçlü sayılmazdı ve Ferrari de beklenildiği kadar iyi değildi. Bu mekanik yol tutuş ve aerodinamik yere basma ayarlarını çok iyi yakalamanız gereken özel bir pist, tabii ki motor gücü de iyi bir rol oynuyor.

“Yani Ferrari’den gördüğümüz performans düşümü Sochi’ye özel, öte yandan onların verilerini görmedim, bu yüzden bilemiyorum.”

**** Hamilton’ın açıklamasındaki “Haydaaa” çevirisi bir konuşma anında söylenmiş ‘stuff that'(muhtemelen f**k that! gibi bir reaksiyon) sözüne karşılık Lewis’te hissettiğim panik ve o anın heyecanına yönelik yaptığım bir dokunuş, umarım beğenirsiniz 🙂


Yorumlar

“Analiz: Mercedes Sochi’de Neden “Tam Manasıyla Kabus” Yaşadı?” için 12 yanıt

  1. Bu arada yazı ve anlatım çok iyi elinize emeğinize sağlık..

  2. Ben Rosberg’e sorun yaşadığı muhabbetine inanmak istemiyorum. Adam son turlarda en hızlı turu attı. Aracı o kadar farkla fnishe getirmek için bunu yapmaya gerek varmıydı? Bir grandslam uğruna galibiyeti riske etmek? Belki Lewis bile sorun yaşamadı kapanan fark sebebiyle pit duvarından gelen bir fren olabilir. Bu sene Mercedes bi katakulle çeviriyor ama hadi hayırlısı. Sezon başı testlerde bana mısın demeyen araç nedense Lewisin elinde takaya döndü..

  3. Dayanıklılığı had safhada olmazsa idi, araçlar bitiş çizgisini geçemezdi. Sorunlar motorsporlarında her zaman olur. Ama bu sorunlarla başa çıkmak başarıdır işte. Lanet olası AMG. Adamlar yapmış işte. amg motoru 😛

    1. hahaha iyiydi dostum 😀

  4. saidertuğrul avatarı
    saidertuğrul

    Duble yapan bir takım nasıl problem yaşamış hala anlamış değil. Allah’dan Problem yaşamışlar. Yaşamasalar kendilerine bile tur bindireceklerdi sanırım… 🙂

  5. @vw-tdi-power Şafak panelden görmedin sanırım. Bunu aldığın yerden daha fazla bu tür, özellikle teknik içerik çevirme başımızı ağrıtıyor Amerika 🙂

    1. Şafak Soysal avatarı
      Şafak Soysal

      Görmemiştim özür dilerim :/

      Tamamdır 😉

    2. Onur Gentas avatarı

      Başınız ağrımış @vw-tdi-power‘da güzel iş çıkarmış Abdullah:) Ben çevirmeye kalksam 2. paragrafta bırakmıştım, sıkıntılı adamım:)

  6. Baya uzun ve hoşmuş helal olsun. Hatta lewisle ilgili bir kısmında at yarışı anlatımı hissi verdi 🙂

    Bu su basıncı işini birkaçtır söylüyorlar arada 0 a düştü gibilerinden de söylediler galiba da su basıncı 0’lansa bu düzey bir aracı 1 tur dahi götüremezler motor kırar. Basınç oranı düşmüş olabilir ama sensörlüktür bu şu eskide birkaç defa depolarda yaşananlar gibi yakıt kalmadı okuyup yakıtın gerçekte varlığı gibi.

    Perf. dünyasında çok yaşanır böyle şeyler özellikle lambda da aslolan sensör olduğu, herşey 0, 1 lere bağlı olduğu için ecu gerçekte olmayan şekilde command işlemeye başlar eyvallah motor kırıyoruz galiba dersin 🙂

    1. Soğutma sisteminde karbon bir parçanın kırıldığı söyleniyordu.Tamamen sıfır sıvı ile yarışı bitirmeleri gerçekten inanılmaz.Ama F1 motorları daha çok hava ile soğutuluyor.belki bir güvenlik aracı periyodu olsaydı direkt kalabilirdi.

      1. Onu okudum ama neye dair olduğuna çıkarım yapamadım akla intake elemanları geliyor direkt. Dediğim gibi 0 değildir o basınç kaybıdır 0 su, yağ vs basıncıyla yürütemezsin bu motorları 14k çeviriyor bunlar egzoz manifoltunda 400″ üzeri ısı üretiyorlar. Hava bazlı soğutma temeli denilen şey suyu soğutuyor zaten bunlarda he şimdi ki motorlarda değiştiyse bilemem eskiden öyleydi 🙂
        Mesela eskiden felan safety arkasında düzensizlikte sıkıntı olmasının nedeni yağ, hidrolik hava soğutması yetmiyor yağ basıncı fırlıyor bunla conta yakıyor subap felan kırıyor..
        Yol performans dünyasında da alınan karşılıklar büyük olduğu için tolere aralıkları hep düşüktür forged larda thermal çalışma aralıkları yüksektir malzeme farklı olsa bile mukavemet limitlerine çok daha hızlı yaklaşır zaten bu yüzden de ömürleri çok düşük oluyor. Compression oranı yüksek patlama verimi hayatidir misal kısa süreli fakir karışım dahi piston alanı dışında egzoz manifoltunu hemen çatlatabilir (farklı duman seviyeleri de bundan) yüksek devirli motorlarda avans hayatidir 8500-9000 üzerinde güç üretmeye devam eden motorlarda motor kulaklarını da kırar oluşacak rezonans aralığı motor arkasına bağlı körüklü rotları dahi yamultur.

  7. Emre Özhan avatarı

    yazı,analiz,paylaşım için teşekkürler.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir