Çekiş kontrolün kalkması, 2008 Formula 1 sezonunun başlangıcında kesinlikle bir tartışma konusu. Sezonun üçüncü yarışının yapılacağı Bahreyn pisti, çekiş kontrolün önemli olduğu bir pist. Çünkü, pistin hatları, kısa düzlükler önünde sıkı virajları içeriyor.
Önceki sezonlarda çekiş kontrol Bahreyn’de iyi kullanıldı. Burada Bridgestone Motor Sporları Teknik Menajeri Tetsuro Kobayashi, Formula 1’in resmi lastik tedarikçisine yarattığı farklılığı anlattı.
Kobayashi: “İyi bir çekiş kontrol sistemi ile iyi bir yarış pilotu arasındaki fark, bazı insanların inandığı gibi büyük değil. Çekiş kontrol, üst düzey bir pilotun yapmaya çalıştığı gibi lastikleri en uygun kayma oranında tutmak için çalışır. Daha iyi ve daha kötü pilotların olmasıyla birlikte çekiş kontroller de, iyi olmada değişiklilik sergilerler"
“Göz önünde tutulması gereken bir diğer etken ise, bazı pistlerde, çekiş kontrolün çok az kullanılması. Yüksek downforce, lastikler üzerine aerodinamik yükleme yaratır ve mümkün olan tutunmayı arttırır. Bu etkenler nedeniyle, çekiş kontrolün eksikliği, lastik tasarımı açısından göz önünde bulundurulması gereken büyük bir konu değil ve sezon başlamadan önceki çekiş kontrolsüz testlerden elde ettiğimiz verilerimiz, bunu destekledi"
Şüphesiz çekiş kontrol daha çok, tutunma seviyesini düşük olduğunda kullanıldı, yağmur yağarken pilotların piste oldukları zaman"
Kobayashi: “Bir pist ıslak olduğunda, tutunma seviyesi daha düşük olur. Bu yüzden çekiş kontrol ihtiyacı oluşur. Islak şartlarda ve çekiş kontrolün olmadığı durumlarda, pilotlara daha fazla iş düşer. Tutunma sağlamak için yağmur lastiklerini çalıştırmanın yolu, kuru zemin lastiklerini çalıştırmaktan farklıdır."
“Buna bir örnek; yağmur lastikleri, ıslak bir pistte kullanıldığında aşındıkça tutunma sağlamaz. Tam tersine bir kuru zemin lastiği, pistin yüzeyiyle aşınmasından biraz tutunma elde eder. Bizim yağmur lastik tasarımımız, değişmedi. Çünkü, çekiş kontrol yok, lastiklerin tutunma sağlama şekli değişmedi."
Çekiş kontrolün kaldırılmasının yanı sıra motor frenleme kontrolü de 2008’de artık yok. Bu da pilotlar için bir değişiklik.
Kobayashi: “Kontrollü motor freni, aerodinamik direnç ve frenlerden oluşan aracın toplam yavaşlamasının sadece küçük bir miktarını sağlar. ECU kontrollü motor freninin olmaması, frenlemenin doğasının pilotlar için farklı hissedilmesini sağlayabilir."
“Bu da, daha fazla fren kilitleme ve lastiklerde daha fazla düzlük oluşması anlamına gelebilir. Bununla birlikte, pilotların adaptasyonu var. Formula 1 pilotları, ortalama pilotlardan daha çabuk uyum sağlamalılardır"
Yani, çekiş kontrol ve kontrollü motor freni olmadan lastikler, daha fazla tutunma sağlamak için tekrar tasarlanmalı mıdır?
Kobayashi: “Tek lastik sağlayıcılı bir durumda lastiklerden alınacak poyansiyel tutunma seviyesi herkes için aynıdır ve çekiş olsun veya olmasın farketmez"
“Rekabetçi bir lastik tedariği ortamında daima lastik preformansının gelişimi için çabalarız ve çekiş kontrolün olması veya olmaması halinde durum aynıdır. Çekiş kontrol, tutunma aşırı olduğunda veya aşırı olmaya yakınken güç tedariğini sınırlamada kullanılır. Yetenekli bir pilot da tam anlamıyla eynı şekilde çalışır."
“Mümkün olan tutunması düzenli olarak aşan bir pilot, bunu yapmayan diğer pilotlara göre lastiklerini daha çabuk aşındırır ve sonrasında tur zamanları da yavaşlar. Bu da, bizim daha fazla tutunma elde etmek için bir lastik tasarlamamız gerektiğinden çok, pilotların lastikleri daha iyi kullanmaları gerektiği anlamına gelir."
Çekiş kontrol, bir tur boyunca değil, sadece ihtiyaç duyulduğu pist bölümlerinde kullanılır.
Kobayashi: “GEnellikle bir virahın çıkışında hızlanma, çok hassastır ve bir pilotun çekiş kontrolsüz hata yapabileceği yerdir. Bir pilot, virajların çıkışında, hızlanmasını dikkatli bir şekilde yapmalıdır"
“Eğer lastik karakteri, pilota uygun ise, sert davranışları tolere edebiliyorsa pilotlar hızlanmalarını kolaylıkla kontrol edebilir. Eğer lastik toleransı konusunda sadece dar bir pencereye sahiplerse, pilotların lastik karakterine alışmaları uzun zaman alacaktır ve limitleri bulduklarında spin atabilirler."
Çekiş kontrolün kaldırılması ve bunun getirebileceği değişikliklerle ilgili daha fazlası yazıldı ve tartışıldı.
Kobayashi: “Çekiş kontrolün eksikliği, Formula 1’in birden sürüklenme (drifting) yarışmasına dönüşeceği ve pilotların en hızlı turları atmak için azami hassasiyetle sürüş yapmayı birden unutacakları anlamına gelmez."
“Lastiklerimizin büyük toleransa sahip olduğuna inanıyorum. Bu da, pilotların lastiklerimizi nispeten daha kolay kullanabildikleri anlamına gelir ve diğerlerine karşı heyecanlı mücadeleler yaratır. Bu da, bizim Formula 1 Dünya Şampiyonası’ndaki lastik uzmanlığımızı gösterir."
Bir yanıt yazın