Formula 1'de Rüzgar Bilimi

yazar:

kategori:

image Formula1de saniyeler ve saliselerle olan zor yarışta aerodinamikler temel sorumluluğu üstlenirler.Takımlar aerodinamik aksamları geliştirerek araçlarını daha hızlı hale getirmek için bütçelerinin sini rüzgar bilimine harcarlar.Temel ilke son milimetreye kadar görevi hassas ve dikkatli bir şekilde yönetmek.Tele slogan "Yarışlar rüzgar tünelinde kazanılır,pist üzerinde kaybedilir." dir.

Colin Chapman 1972de uzun uğraşlar sonucunda bu sistemi Formula1e sokmayı başardı.Efsanevi dizayn ustası ve takım patronu 72 Lotusunun önünü düz yaptı,iri radyatörlü yan tarafa yerleştirdi.Bu yeniliğe birde arka kanatlar eklenince Emerson Fittipaldi Lotus ile o sene dünya şampiyonluğunu kazandı.

Aerodinamiklerin en büyük önemi ilk olarak yere tutuş üzerinde görülür.Tüm takımların öncelikli hedefi daha fazla yere tutuşu sağlamak.Araçların şekli verildikten sonra rüzgar tünellerinde denenir ve daha sonra piste çıkarılır.Kanatlar ve rüzgar yön değiştiricileri aracın arka alt bölümünde rüzgarı daha etkili biçimde dağıtmak amaçlı tasarlanır.

Bu değerli çalışmadaki amaç rüzgarın araç üzerindeki akışını etkili biçimde sağlayarak aracın yola tutunuşunu daha iyi hale getirmek.Bu sistem aracı yere bastırır, kısa mesafede fren olanağı sağlar ve virajlarda hızlı dönmeye izin verir.

Ancak downforce her şey değildir.Buradaki başarı mümkün olan en yüksek downforce ile en düşük hava direnci arasında dengeyi bulabilmektir.Her piste uygun olabilecek tek bir ayar yok.Bu yüzden takımların amacı diğer takımlardan daha iyi setup ayarlarını yakalayabilmek.Ancak bu 20 değişik arka kanat ayarı ve 100 değişik ön kanat ayarı olduğundan kolay bir iş değildir.

Modern Formula1 araçlarında aerodinamik aksamlar en önemli gereksinimlerdir.Örneğin aracın yan tarafı ile ön lastiği arasındaki hava kanalı araca 2-3 beygirden daha fazla hız sağlar.Kendi rüzgar tünelleri olan takımlar daha hızlı gelişim gösterirler.

Mühendisler her yıl 15000 saate kadar vakitlerini rüzgar tünellerinde harcarlar.Bu neredeyse 45 milyon dolarlık harcamaya neden olur.Aerodinamikler aracın downforce olmadığı halinden çok hızlı biçimde virajlardan dönmesine yardımcı olur.Aracın hem daha hızlı olmasını sağlar hem de daha güvenli olmasını.

Kural olarak toplam downforce un 5 ini arka kanatlar sağlar.Hava direncini de en çok arka kanat sağladığından bu kanat üzerinde yarışlarda ayar değişikliğine gidilir.Yüksek hızlı,uzun düzlüklü ve hızlı virajlı Monza pistinde takımlar geçtiğimiz hafta en yüksek hıza ulaşmak için yassı kanatlar kullandılar.Ancak Monaco gibi cadde pistlerinde bir çok kısa viraj olduğu için araçlar mümkün olduğunca fazla kanatla yarışırlar.Böylece araçlar mümkün olan en yüksek hıza daha güvenli şekilde çıkarlar.

Ön kanatlar downforcenin % ini oluştururlar.Ancak diğer aracın arkasına girildiğinde hava türbülansı yüzünden bu değer a kadar düşebilir.Geriye kalan @ lık downforce u ise aracın altındaki hava yayıcısı sağlar.Bu bölüm kanalları ve tünelleri sayesinde akan rüzgarı arka bölüme aktarır ve mümkün olan emiş gücünü sağlar.

Formula1de tüm olacak kural değişikliklerine rağmen aerodinamik en büyük etkilerden birisi olacak gelecekte de.Üreticiler bu konuda sınır tanımadan gelişime devam ediyorlar.Şimdi olduğu gibi gelecekte de saliselerin çok büyük önemi olacak.


Yorumlar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir