Yarışta en çok göze batan şeylerin başında en sert hamurlarla bile 4 pit stop yapılması geliyordu sanırım. Mercedes’in muhteşem sıralama turu derecelerinin de yarışta Pirelli lastikleriyle beraber eriyip bittiğini gördük. Alonso’nun da az daha zaferinin önüne geçecekti Pirelli’deki delik. Vergne’in parçalanan lastiğinden bahsetmeye gerek bile yok sanırım. Yarış biterken Hembery’den de sansasyonel bir açıklama geldi zaten. Pirelli haftasonu demek sanırım daha doğru olacak. Yine de biz bir taraftan Avrupa’nın ilk yarışının aslında Avrupa sezonunun küçük bir göstergesi olduğunu da düşünürsek takımların durumlarını da az çok değerlendirmek mantıklı olacak.
Önce yarışın en çok göze batan takımıyla başlayalım; Mercedes. Mercedes sıralama turlarında muazzam bir iş çıkardı. Açıkçası yarış öncesi farklı şeyler düşünüyordum. Araç gerçekten hızlıydı ama Mercedes güncellemeler ile lastik aşınmasını da çözmüş olabilir diye bir düşüncem de vardı. Çünkü en büyük sorun lastikse sadece hız odaklı bir güncelleme yapmazsınız, zayıf noktanızı güçlendirmeniz de gerekir. Mercedes benim gibi düşünmemiş yada becerememiş olacak ki yarışta eridiler. Hamilton’ın lastiği yaktıktan sonra nasıl sıra kaybettiğini görmüşsünüzdür. Arkasındakilere sırayla geçildi ve ilk çizgiden başlayıp puansız kapattı yarışı. Rosberg biraz daha tutunabilse de durum onun için de pek parlak değildi, ancak 6. olabildi. Mercedes bu lastik sorununu çözemezse pole almalarının hiç bir anlamı yok, malum pole için kimseye puan verilmiyor.
Red Bull burada lastik ayarını tutturamayan diğer bir takımdı. Takım lastiklerden şikayetçi olmaya devam ediyor. Tam performanslarını gösterememekten şikayetçiler ama merak ettiğim şey; Ferrari ve Lotus acaba tam performanslarını kullanıyorlar mı? Red Bull’un bu bahanelerine alıştım desem yeridir. Avrupa yarışlarında Ferrari’nin gerisinde gibi gözüküyorlar şimdilik. Lotus’a göre performans anlamında bir parça önce olabilirler ancak Lotus’un da lastiklere nazik davranıyor olması sayesinde Lotus RBR’nin önünde yer alabiliyor, çünkü daha az pit stop yapabiliyorlar. Tabii Avrupa sezonu böyle mi geçer derseniz, RBR Monaco’ya çok uygun bir araç, orada başarılı olabilirler. Yine diğer taraftan Pirelli’nin RBR’ye uygun lastik üretmesiyle zaten tablo karışacak gibi gözüküyor. Red Bull şu an geride olabilir ama Pirelli’den istediklerini alabildiler ve İngiltere’den sonra geri dönecekler, sonrası belirsiz.
Ferrari Avrupa yarışları öncesinde de çok iyiydi ancak puan tablosundaki duruma bakarsak zaten 2 aptalca hatanın eseri. Alonso’nun Vettel’e teması ve DRS sorunu ve Massa’nın lastiği onların puanlarını silip attı. Burada sorun yaşamamış olmalarının sonucunda tabloyu gördük, 2 kırmızıdan oluşan podyum seramonisi. Bana sorarsanız Ferrari önceki yarışlara göre bir adım daha öndeydi, araç gittikçe gelişiyor ve bu hızlarını korurlarsa şampiyonluğun adayı olarak görebiliriz. Yine de işleri yöneten Pirelli, İngiltere’den sonra yeni hamurlar ile nasıl bir performans gösterecekler belirsiz. Şu tabloda 2 şampiyonluk da Ferrari’nin olur gibi gözüküyor ancak Pirelli dengeleri değiştirdiğinde muhtemel bir RBR şampiyonluğu bize göz kırpıyor.
Lotus yine iyi lastik koruyarak ve doğru strateji ile 2. basamakta yer aldı. Kimi’nin gerçekten iyi bir pilot olduğunu da düşünürsek bu şaşırtıcı değil. Lotus’a baktığımda sezonun Ferrari ile favori olan takımı. Bazı pistlerde sorunlar yaşıyor olsalar da bir şekilde başarılı oluyorlar. Allison’ın ayrılması sezonun son yarışlarındaki güncellemeleri etkiler mi, etkilemez diye umuyorum ama yine de bir soru işareti var. Kimi’nin de geleceği belirsiz, RBR söylentileri ayyuka çıkmış durumda. Lotus bu yıl çok iyi ancak uzun vadede çok parlak bir gelecekleri yok.
McLaren’e bakalım; İspanya onlar için geri dönüş anlamına gelebilirdi ancak olmadı. Geçen yıl Ferrari’nin yaşadıklarını yaşıyorlar ve hiç kolay günler değil. Perez son iki yarışta çok iyi iş çıkardı. Perez’den umudumu kesmeye başlamıştım ancak şimdi görüyoruz ki Perez doğru kararmış. McLaren aracı için ise çok söylenecek şey yok. Tünel-pist uyumu sorunları olduğu söyleniyor. Geçen yılın Ferrari’si tasarım aşamasındayken tünelde sorun olduğunu anlamışlardı sonradan, tabii böyle olunca bir sezon boşa gitti. İşin ilginci yanlış tasarlanmış bir araçla az daha şampiyon olacaklardı, ki bu da Ferrari’nin son yıllarda ne kadar iyi bir teknik ekip oluşturduğunu gösteriyor. McLaren ise aynı koşullarda değil. McLaren Lowe’ü kaybetti ve teknik ekip açısından da bazı şeyler yerine yeniden oturtulmaya çalışılıyor. Bu keşmekeşte McLaren için bu yıl geçiş yılı olacak gibi. Önümüzdeki yıla odaklanmak işte bu senaryoda en mantıklısı.
Force India İspanya’da da fena değildi, Di Resta McLaren’in önünde 7. sırada yer aldı. Onlar için iyi bir yıl, ellerine geçen bu fırsatı iyi değerlendirmeleri lazım. Orta sınıf takımlar ara sıra çok iyi araçlar üretirler ve bunun da meyvesini yerler. Geçen yıl Sauber çok iyi bir araca sahipti ama orta sınıf takımların sorunu olan istikrar… :Bu yıl araç yeterince iyi değil, hatta kötü durumda. Force India gelecek yıllarda ne yapar bilinmez, o yüzden bu yıl ellerine geçen fırsatı iyi değerlendirmek zorundalar. Bijon sorunlarıyla bir yarışı ellerinden kaçırdıklarını unutmayalım.
Sauber demişken, onların durumu iyi değil, İspanya’da puan bile alamadılar. Yine de Gutierrez biraz alışmışa benziyor, çizgisini korursa Sauber için iyi haber. Hulkenberg için zaten söylenecek söz yok, kalitesi belli. Geleceğin şampiyonu olarak gördüğüm isimlerden birisi. Gurierrez’in de kendini toparlamasıyla pilot açısından sorunları kalmaz ancak araçta çok eksikleri var, bunu nasıl telafi ederler, işte mesele de bu zaten.
Williams 2 yetenekli pilota sahip ama iş araca geldiğinde onların da şansı pek iyi gitmiyor. Sauber ile benzer bir kaderleri var. Bottas biraz daha kendini toparladı ve alıştı diyebiliriz. Sezon ortasında Gutierrez-Perez-Bottas gibi araçta yeni olan pilotların katkısının daha da artması güzel olur. Ancak Williams araca bir çözüm bulmak zorunda, ayrıca Sauber bir ortak yanları da yeteli sponsora sahip olamamaları. Daha fazla kaynaklara da ihtiyaçları olduğunu düşünüyorum.
Toro Rosso da İspanya’da bir puan aldı. Riccardo iyi iş çıkarıyor. Takımları iki gruba ayıracak olsak ilk 6 takım ve sonraki 5 takım diye ayırırdık sanırım. İlk 6 takım arasında son sırada McLaren var, 29 puanları var. 7. sırada Toro Rossa var 8 puanla. Arka grubun başında yer alıyor Torro Rossa ve Sauber’den 3 puan öndeler. Williams ve diğer arkadaki 2 takımın puanı ise yok. Torro Rossa kendi liginde lider durumda, ön sıraları zorlayamazlar, onların hedefi Sauber’in önünde 7. olmak gibi gözüküyor şu an.
Arka ikili de ise son yarışlarda Caterham’da bir kıpırdanma oldu. Marussia ilk yarışlarda çok iyi olsa da, özellikle Bianchi, son yarışlarda Pic Caterham ile arka grubun liderliğini aldı. Caterham-Marussia-Caterham-Marussia dizilimi iki takımın dengeli olarak ilerlediğini bize gösteriyor, Cat bir adım önde olsa da. Bianchi sezonun en çok konuşulan çaylağı sanırım ve gerçekten yetenekli gibi gözüküyor. Orta sınıf bir takımda şansını denerse fikirlerimiz daha net olacak.
Avrupa yarışlarına ilk adımı atarken yarıştan çok takımların değerlendirmesini yapmak bence daha önemliydi. Çünkü İspanya’daki senaryo aslında Avrupa yarışlarının da nasıl geçeceğinin habercisidir. Bu her zaman böyle olmuştur ancak; Pirelli’den gelen haber işleri biraz değiştirmiş olabilir. Şimdi biraz bundan bahsemek lazım.
Paul Hembery çok ilginç şeyler söyledi, bence onun sözlerinden bir alıntı yapmak gerekiyor;
“Silverstone için değişiklik planlıyoruz ancak bir çok takımın buna karşı olduğunu ve belki de sadece birisinin desteklediğini bilmelisiniz.”
“Değişiklik yapacağımı söylediğimde bugün podyumda yer alan kişiler bundan mutlu olmayabilir ve siz basın mensupları Silverstone’a geldiğinizde şampiyonluğu Red Bull’a verdiğimizi söyleyebilirsiniz. Bir şeyler yapsanız da yapmasanız da eleştiriliyorsunuz.”
Hembery sadece birisinin desteklediğinden bahsederken hangi takım olduğunu da zaten açıkça belirmiş; Red Bull. İngiltere’de şampiyonluğu Red Bull’a verdiğimizi söyleyebilirsiniz diyor. Bir önceki yarış Bahreyn’de aslında Red Bull ile Pirelli arasındaki gizli kapaklı görüşmelerden bahsetmiştim;
Pirelli ile RBR arasında bir ay önce bir şeyler konuşulmuş gibi gözüküyor, ancak Pirelli şu an fikir değiştirdi anlaşılan. Diğer takımlarla da Pirelli arasında bazı görüşmeler olmuş olacak ki Pirelli şu an lastik hamurlarında büyük bir değişikliğe gitmeyecek gibi. Bu bazı açılardan olumlu elbette, lastikleri çözmüş olan takımlar için adaletsizlik olacağı aşikar. Yine de bu lastiklerin fazla aşınması yarışların seyrini çok fazla değiştirdi ve bu değişiklik bence çok olumlu değil. Kim pite girmiş, kim hangi stratejiyi yapıyor anlamaya çalışmakla uğraşıyoruz ve pist üzerindeki mücadeleleri özler olduk. Hamurlarda değişiklik yapılması bence gerekli ancak adaletli olması açısından sezon sonunda yapılması sanırım en uygunu olacak. Tabii bu arada lastiklerin de sadece teknik olarak değil, politik bir rolü olduğunu gördük ve takımlar arasında bu yüzden tartışmalar devam edecek gibi. Elbette her takım kendisi için en iyi sonuçları olacak sonucu istiyor ve doğru olan hangi takımın istediği diye bir şeyden bahsetmek bence çok mantıklı değil. O yüzden takımların davranışlarını övmek yada yermek sadece taraftarlıktan kaynaklı olacaktır. Burada haklı yada haksız taraf yok, herkesin derdi kendi takımının hızlı olmasını sağlamaktan ibaret.
Şimdi görünen o ki Pirelli her şekilde eleştiri aldığından bıkmış olacak ki RBR’nin teklifini değerlendirme kararı almış. Adil mi derseniz asla! Peki gerekli mi derseniz, gerekli. Pit stoplardan başımızın dönmesi ve taktik savaşları yüzünden mücadele yaşanmaması hoş olmuyor. Her şeyin tadında kalması gerekir. Elbette ben de istemem eski yarışlardaki gibi herkesin başladığı sırayla yarış bitirmesini ancak çözümler sporun doğasından değil de, hep böyle suni etkenlerden gelince bir yerde gelip patlaması da beklenmeliydi. Araçlarda bir sürü parçayı yasakladılar, motor gelişimleri donduruldu, sözüm ona bütçe kısıtlaması. Ancak bütçelerin kısıtlanmadığını, eski yıllardaki gibi olduğunu da biliyoruz. Bu suni yöntemler de şimdi böyle çıkmazlara sebep oluyor işte.
Ferrari-Lotus gibi takımlar açısından bir dönüp bakın; siz lastikleri çözmek için çalışmışsınız, başarmışsınız, yarışlarda da başarılar kazanıyorsunuz ve sadece bir takım çıkıp lastik firmasıyla anlaşıyor ve lastikleri kendi aracından verim alacak biçimde değiştirtiyor. Ne düşünürsünüz? Şampiyonluğun Red Bull tarafından satın alınmasından ve Pirelli’nin şampiyonluğu satışa çıkarmasından bahsediyorum burada. Sporun, başarının satışa çıkması… Pirelli de kendince haklı değil mi, nasıl olsa her halükarda eleştiriliyorlar, öyleyse bir takımla anlaşıp buradan kazanç elde etme fırsatını neden değerlendirmesinler? Red Bull açısından bakın bir de, bir konuda sorun yaşıyorsunuz ki lastiklerden bahsediyorum. Lastik firmasıyla anlaşıp lastikleri değiştirme şansı yakaladınız, yapmaz mıydınız? Başarıyı satın alma şansı elinize kadar gelmiş ve bunu yapacak imkanlara sahipsiniz, öyleyse bunu yaparsınız, çok basit bir denklem.
Sorun burada herhangi birinde değil, başarının lastik etkenine bu kadar çok bağlı olmasında yatıyor. Başarının anahtarını lastikler haline getirirseniz, lastik üreticisini kral yaparsınız ve o da istediği gibi sporla oynamaya başlar, istediği takdirde kimin başarılı kimin başarısız olacağına da karar verir, şampiyonluğu açık arttırmaya da çıkarır. Sporu yönetenler de bu adaletsizlikleri ve düzensizliği izlemekle yetinir ancak.
Bu anlattıklarımın varsayım yada komplo teorisi olduğunu daha önceden söyleseydiniz, olabilir derdim. Ancak Hembery bunu açıkça bir biçimde ifade etti öyle değil mi? Bir takımın avantaj sağlaması ne demek? Hamurlar değişse Mercedes de avantaj sağalayabilirdi ancak ortada “bir takım” var, tek bir takım. Tek bir araca avantaj sağalamak üzere üretilen lastikten bahsediyor, hangi araç olduğunu da söylüyor; Red Bull’a şampiyonluğu verdiğimizi söyleyeceksiniz derken. Yani Red Bull avantaj sağlayacak bu lastiklerle. Red Bull bunun karşılığında ne gibi bir ödeme yaptı yada Pirelli’ye ne tür başka türlü özel imtiyazlar verdi bilinmez ancak Hembery bu anlaşma bitmiş gibi net konuştu.
Diyelim ki lastikler değişti ve RBR hala Ferrari ve Lotus’un gerisinde, işte o zaman çok gülerim. İstediğiniz lastiği sipariş ettiğiniz halde rakiplerinizin gerisinde kalıyorsanız, gülünecek haldesinizdir. Bunun başka hiç bir izahı yok.
Daha az politik, daha çok spor diyenler lastik hamurlarındaki değişime karşı olacaktır eminim. Ben ise olayın o kısmından çok, sporun bu kadar ayağa düşmüş olmasına üzülüyorum. Burada haklı olan yada haksız olan takım yada üreticiden bahsetmiyorum, burada sporda başarının pazarlıklarla el değiştirilmeye çalışılmasından bahsediyorum. Politikanın da ötesinde bir şey bu. Politika yaparsınız, rakiplerinizle sürtüşür, akıl oyunları oynarsınız. Hatta bazen farklı yollardan da maddi kazanç sağlayabilirsiniz. Ancak sonucu satın almak? İşte buna benim de tahammülüm yok. Sporu bu noktaya getirenlerin hiç mi sağ duyusu kalmadı acaba?
Daha güzel yarışlarda, daha iyimser tartışmalarla görüşmek dileğiyle…
Onur Ömer Öztürk
Bir yanıt yazın