Teknik: Red Bull'un Ateşlemeyi Geciktirici Egzoz Haritası

yazar:

kategori:

Daha önceki egzoz beslemeli difüzörlerin teknik analizinde, egzoz beslemeli difüzörlerin egzozun açık olması ve hava akışının difüzöre geçmesiyle beslendiği konusuna dikkat çekmiştik. Difüzöre motordan gazların gelmemesi halinde sürücü viraja girerken ya yere basma gücünü ya da dengeyi kaybediyor.

Dikkatli tasarımlar ve egzoz yerleşiminin difüzörle olan bağlantısı bazı sorunları hafifletiyor olsa da, egzoza giden gazların kesilmesi aerodinamik olarak ortaya çıkan avantajı ortadan kaldırıyor.

Geçtiğimiz günlerde Red Bull’un sıralamalarda turbo motorlar ve WRC araçlarındaki gibi turboyu sürekli devrede tuttuğu iddia edilmişti. Bu da sürücülerin yavaşlarken gaza basmaya devam ederek ateşlemeyi sürdürmesi anlamına geliyor.

Eğer Red Bull gaza basmadan bile egzozdan gaz çıkışını sürekli sağlayabiliyorsa bu virajda daha fazla yere basma gücüne sahip olmasında yardımcı oluyor demektir. Egzoz destekli difüzörlerde de her zaman eleştirilen gazın açık/kapalı olması durumundaki hassaslığı oldu. Gecikmeyi önleyici sistem de Red Bull’un egzoz beslemeli difüzör ayarlarındaki gibi gaza basılsın ya da basılmasın sürekli olarak egzoza hava akışı gitmesini sağlıyor.

Ateşleme genelde motor çalışırken silindirin içerisinde gerçekleşiyor.

 

Motor normal bir şekilde çalışırken gaza basıldığında, pistonun üstünde silindir içerisinde yakıt ve hava ateşlemesi gerçekleşiyor. Gazların şişmesi ise pistonları ve dolayısıyla motoru çalıştırıyor.

Ateşlemenin ardından egzoz vanaları açılıyor ve soğuyan gazlar egzozdan dışarı çıkıyor.

 

Bu süreç içerisinde egzoz vanaları açıldığı için gazlar egzozdan dışarı çıkıyor. Yanma işlemi daha öncesinde olduğu için egzozdan dışarı çıkan gazlar ateşleme sırasındaki halinden daha soğuk oluyor. Bu da gazların egzoz borusundan dışarıya doğru daha hızlı ve daha enerjili çıkmasını sağlıyor.

Gaz kapalı olduğunda, çok az hava ya da yakıt yanıyor ve bu egzozdan gaz çıkışını azaltıyor.

 

Sürücü ayağını gazdan çektiğinde ise motor daha fazla hava alır ancak daha fazla yakıt yakmaz ve sonuç olarak motor ve egzozdan gaz çıkışı azalır. Difüzörü etkileyen de egzozdan gaz çıkmaması oluyor.

Geciktirici ateşlemede karışım egzoz içerisinde yanıyor ve egzozdan gaz çıkışını sağlıyor.

 

Red Bull da ateşlemeyi geciktiriyor ve biraz gaz ve yakıtın işlemde olmasını sağlıyor. Buna rağmen  hava ve yakıt karışımının ateşlemesi motorların gelişiminde egzoz vanaları çoktan açıldığı için daha geç bir evrede yer alıyor. Pistonları aşağı itmektense, karışımın yanması egzozu çalıştırıyor ve gazların, gaza basılmasa bile egzoza gitmesini sağlıyor. Bu da sanki gaza basılıyormuş gibi gazların egzozdan dışarı çıkmasını sağlıyor.  Bunun sayesinde difüzörden gazların çıkışı devam ettirilmiş ve yere basma gücü kaybedilmediği için avantaj viraj boyunca sürdürülmüş oluyor.

Ateşlemeyi geciktirmek ise kırmızı bölümdeki gibi egzoz parçalarının aşırı ısınmasına neden oluyor.

 

Tabiki bu kazanç kolay bir şekilde elde edilmiyor. Bu sistemle birlikte yanma işlemi egzoz portunda gerçekleşiyor, silindir kafası ve egzoz boruları aşırı ısınıyor ve uzun süre bu sistemden faydalanılmıyor. Bunun yanında daha fazla yakıt yanıyor ve yarışlarda yakıt ikmaline izin verilmediği için uzun vadeli avantaj elde edilmesi zor görünüyor.

Ateşlemeyi geciktirici egzoz haritası, çok fazla zorlanmadan, direksiyon üzerinden Standart Elektronik Kontrol Ünitesi sayesinde kontrol ediliyor ve bu da tamamen yasal gibi görünüyor.

Renault da Red Bull’un motor tedarikçisi olduğu için sistemden haberdardır. Ancak Standart Elektronik Kontrol Ünitesi kodlarını değiştirmek çok kolay olmadığı için, direkt olarak kopyalamak zor gibi görünüyor.

Kaynak: http://scarbsf1.wordpress.com/

Çeviri: TRF1.net


Yorumlar

  1. Okudum ama ikna olmadım tatmin edici bir tarif değil.
    Öncelikle bu izahın kaynağı nedir ondan bahsetmemişler. Hee o zaman kesin şöyle bişey vardır dan mı yoksa takımlar kaynaklı sızan bilgiden hareketle mi anlatmaya çalışmış bunu kişi belli değil. (Şimdilik buda bir teori)

    "Difüzöre motordan gazların gelmemesi halinde sürücü viraja girerken ya yere basma gücünü ya da dengeyi kaybediyor."
    Böyle bir şey yok! bu ifade biçimi bu tip difüzör izahına kafi değil.

    Sonrasında tekrarla söz edildiği gibi "egzoza giden gazların kesilmesi aerodinamik olarak ortaya çıkan avantajı ortadan kaldırıyor." doğru izah budur. Ortada sadece bir avantaj söz konusu. Zarar değil. Tam incelemeden belki sadece şu, bu çözümü uygulayan takım için zarar olarak değerlendirilebilir o da;araç arkasında diğerine nispetle daha ideal bir hava alanı oluşturduğundan takipteki araca karşı durum olabilir.

    Bence turbo izahıda yanlış. Atmosferik olan F1'de şuan ki durum böyle değerlendirilmemeli.

    Açıklamalar kendi içinde mantıklı fakat pistin bazı bölümlerinde aynı avantajı devam ettirebilmek için alınan riskler kazançlardan bence çok daha fazla. O yüzden bu sistem gerçek olsa bile uzun süreli kullanılabileceğini sanmıyorum.
    Son paragraftaki açıklamalar doğru şöyle ki kısa sürede durma ve alevli şeklinde görülen büyük motor patlamalarının ekseriyeti subap, valf ve kam kaynaklıdır. Bu anlatılan sistem kısa sürelerde büyük aşınmalara yol açabilecek şeyleri içeriyor ve bana göre ekseriyetle eksoz manifoltunun verimini düşürür. Yine downforce'un gerekli olmadığı yavaş virajlarda çıkışda gerekli olan ataletin aksamasına neden olur. Yakıt harcamalarının da bu sistem kullanıldığı müddetçe tavan yapması demektir. Güvenli ve hata katkı payı yakıt miktarlarının üzerinde bir ölçeklendirme yapmak gerekir sırf bu yüzden uzun süreli kullanım planında yakıt yükünden kayıp yakalanan downforce'un üstüne çıkacaktır.
    Bahsedilen secu nedir hangisi anlamadım. Secu ve Ecu farklı tabirler. Ecu'yu herkes satın alıyor fakat bu takımlar üzerine katkı yapmıyor demek değil. Her takım kendi motor haritasını kendi belirliyor. Ayrıca bu teoride anlatılan parçaların yönetimini ben ECU yapıyor diye biliyorum. Takımın kendi araç içi elektronikleri (ünite, yazılım) ile bunu yapıyorlarsa hem ilginç olur hem de müthiş diyebilirim.
    Değerlendirmede sadece türkçe çeviriyi baz aldım.
    Velhasıl kelam Redbull makinelerine bir bütün olarak bakmadıkça bana göre bu tip izah ve açıklamalar kifayetsizdir…

  2. • Mc Laren ~Mercedes GP~ avatarı
    • Mc Laren ~Mercedes GP~

    yasaklanması gereken birşey varsa o da budur.

  3. "Renault da Red Bull'un motor tedarikçisi olduğu için sistemden haberdardır. Ancak Standart Elektronik Kontrol Ünitesi kodlarını değiştirmek çok kolay olmadığı için, direkt olarak kopyalamak zor gibi görünüyor."

  4. Bu konu Renault ile ilgili bence motor verdiği takım yapıyordaa kendi neden yapmıyor pekii

  5. Sir Jack B.  avatarı

    Mclaren egsoz sistemini tamamen aracına uygularsa Red Bull'un yerini alabilecek gibi gözüküyor. Yarış tempolarında zaten ciddi bir fark yok. Sıralamada ki farkıda bu sistemle kapatabilirler.

  6. buda red bull ların sıralama seanslarında Q3 te, Q2 ve Q1 e oranla rakiplerine neden daha fazla fark attığını açıklıyor. bu sene değil ama seneye uygulanabilir. artık diğer takımlar bu yıl red bul ları yarış içinde geçmek zorundalar. çeviri için teşekkürler.

  7. tamam ama bunun tutuşla bir alakası yok redbull un hızlı olmasının tek sebebi araçlarındaki yere basma dır.
    8.virajı geciktirici egsozla tam gaz geçmiyolardı heralde??

  8. forever-Mclaren   avatarı
    forever-Mclaren

    sitem uygulanabilirir belki , ancak diğer takımların enaz hasarla ve verimli bir şekilde bu saaten sonra kullanması zor görünüyor…diğer takımlar uğraşırken redbull çoktan fizana gidebilir…

  9. • Mc Laren ~Mercedes GP~ avatarı
    • Mc Laren ~Mercedes GP~

    zahmetine değmeyecek gibi gözüküyor

  10. Abuzer Kadayıf avatarı
    Abuzer Kadayıf

    yazılımları değiştirilebildiğine göre demekki secu tam olarak standart değilmiş.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir